La Notte di San Lorenzo

Regie: Paolo Taviani, Vittorio Taviani | 105 minuten | drama, oorlog, fantasie

In afwachting van de komst van de Amerikaanse bevrijders hebben de Duitsers in het Toscaanse dorpje San Martino alle huizen die ze van plan zijn om op te blazen met een geverfd kruis op de gevel gemarkeerd. Om drie uur ‘s nachts zal het dorp voor het grootste deel verwoest worden. De dorpelingen moeten zich verzamelen in de kerk waar ze veilig zullen zijn. Voor de vele onderduikers die zich voor de Duitse bezetters en collaborerende fascisten verborgen moeten houden, is dit geen optie. In de kerk schuilen staat gelijk aan de dood.

Bovendien twijfelt een van de oudere inwoners Galvano Galvani (Omero Antonutti) aan de betrouwbaarheid van de Duitse toezegging. Er is een Duitse militair vermoord en de dader is nog niet gevonden. Hij is bang dat de bezetters zich voor deze moord op de dorpelingen zullen wreken. De dorpelingen delen zich op in twee groepen waarvan de ene in de kerk gaat schuilen en de andere na het invallen van de nacht met Galvano vertrekt in de hoop de wraakzucht van de Duitsers te ontlopen en hun bevrijding te bespoedigen door de Amerikanen tegemoet te lopen.

‘La Notte di San Lorenzo’ is een sprookjesachtige film van de gebroeders Taviani met die fraaie mix van dromerigheid, magisch realisme, grof geweld en romantiek die zo kenmerkend voor hun werk is. Het lieflijke Toscane is hier het toneel van de harde strijd om het lijfsbehoud en de bittere vijandigheid tussen de collaborerende fascisten en de rest van de bevolking die in feite nog levensbedreigender is dan de Duitse bezetting. De fascistische dorpelingen kennen natuurlijk de rest van de bevolking meestal persoonlijk, wat soms leidt tot gruwelijke kwaadaardigheid in de idyllische, landelijke omgeving. Door deze botsing is de verbijstering van de slachtoffers en toeschouwers van het geweld nog indringender.

De vermenging van dromerige schoonheid en rauwe werkelijkheid laten de regisseurs het mooiste tot uiting komen door plotseling uit een korenveld een falanx hoplieten, een linie van zwaarbewapende krijgers uit de oudheid, te laten oprijzen en meestrijden. Hieruit blijkt het meesterschap van de broers dat ze iets dat zo onwaarschijnlijk is, zo normaal kunnen laten lijken. Dat ze naast alle geweld en hardheid ook ruimte geven aan de liefde in al haar facetten en de fantasiewereld van een klein kind levendig opvoeren maakt ‘La Notte di San Lorenzo’ tot een memorabele film.

Diana Tjin-A Cheong