Vangelis (1943)

Vangelis, pseudoniem van Evanghelos Odysseas Papathanasiou (Volos, 1943) is een Grieks muzikant en multi-instrumentalist die veelal gebruikmaakt van synthesizer, piano, keyboards en andere elektronische instrumenten. Hij is vooral bekend van de filmmuziek Chariots of Fire uit 1981 (waarvoor hij een Oscar won), voor de muziek van de film Blade Runner, de nummer 1-hit Conquest of Paradise uit de film 1492: Conquest of Paradise en het thema voor het WK voetbal 2002.

Vangelis is geboren bij Volos in Griekenland. Als vierjarig kind gaf hij zijn eerste concert voor ongeveer 2000 luisteraars. Hij is grotendeels een autodidact: hij heeft bijvoorbeeld nooit muziekles gehad en is nauwelijks in staat bladmuziek te lezen of te schrijven.

Midden jaren 60 formeerde hij de groep Forminx die in Griekenland heel populair was. Vangelis richtte de progressieve rockgroep Papathanassiou Set op, later Aphrodite's Child genaamd, met onder meer Demis Roussos. In Europa scoorde de groep vele hits onder andere Rain and Tears. In 1972 ging Aphrodite's Child uit elkaar, nog voor de verschijning van hun laatste lp, "666".

Tijdens de Aphrodite's Childperiode begon Vangelis in 1970 aan een solocarrière. In dat jaar maakte hij de filmmuziek voor Franse films. Zijn eerste echte soloalbum, Earth, kwam in 1973 uit. In 1974 werd Vangelis gevraagd om Rick Wakeman te vervangen bij de groep Yes. Na enkele weken oefenen, bleken de muzikale ideeën te ver uit elkaar te liggen om tot samenwerking te komen en werd Wakeman vervangen door de Zwitserse toetsenist Patrick Moraz. Wel heeft Vangelis later regelmatig samengewerkt met de zanger van Yes, Jon Anderson (samen maakten ze diverse albums onder de naam Jon & Vangelis). In 1974 vertrok Vangelis naar Londen. Hij tekende een contract bij RCA Records en begon zijn eigen studio, Nemo Studio genaamd. Albums uit deze periode waren Heaven and Hell, Beauborg, Spiral en Albedo 0.39.

Eind jaren 70 stapte Vangelis over van het RCA-label naar Polydor (nu Universal Music). In 1982 kreeg hij de Oscar voor de beste filmmuziek voor zijn werk voor Chariots of Fire. Het themanummer van deze film kwam na een jaar in de Amerikaanse Billboardhitlijst te hebben gestaan op nummer 1.

In 1983 werd hij genomineerd voor een Golden Globe in de categorie Best Original Score - Motion Picture voor de muziek van de film Blade Runner.

In 1995 scoorde Vangelis in Europa een grote hit met Conquest of Paradise. Het lied, dat al uit 1992 stamde, beleefde een plotselinge hype en verkocht alleen in Nederland al 100.000 exemplaren. Het is één van zijn grootste hits.

Vangelis heeft zich in deze periode voornamelijk toegelegd op het componeren van filmmuziek. Zijn muziek voor Blade Runner van Ridley Scott, Missing van Costa-Gavras, Bitter Moon van Roman Polanski en films voor de Franse documentairemaker Frédéric Rossif zijn hiervan voorbeelden. Soloprojecten in deze periode waren de albums Invisible Connections, Mask, The City en Direct. In 2004 heeft hij de muziek geschreven voor Alexander van Oliver Stone, deze muziek is in dat jaar ook op cd verschenen. Zijn laatste projecten zijn de compositie en uitvoering van: de muziek in de film El Greco (overigens niet te verwarren met zijn gelijknamige studioalbum uit 1998). En een medewerking aan de soundtrack voor de Poolse documentaire over Paus Johannes-Paulus II, Świadectwo.

Missing Theme (Vangelis)

Het thema van Missing is misschien bekender dan de film zelf. Het is gecomponeerd en uitgevoerd door Vangelis.

Trailer van Missing

Reacties op Missing

"Ik was 17 toen ik Missing in 1982 de eerste keer zag en ik moet zeggen dat de film mijn leven heeft veranderd. Tot dan vertrouwde ik in mijn regering en dacht dat de Verenigde Staten een sterke vriend van alle democratische landen waren. Sinds deze film neem ik niets meer voor waar aan. Ik stel alles in twijfel, en ik denk dat dit goed is. Ik denk dat Chili één van de redenen is waarom de VS het verdrag van het Internationale Strafhof niet tekent, omdat mensen als Kissinger ter verantwoording werden geroepen. De acteurs in Missing zetten een goede prestaties neer. Dit is de beste politieke thriller, die ooit gemaakt is.”

“Een verschrikkelijke en brutale politieke thriller. Hij is bedoeld om je wakker te schudden, en daar slaagt hij volledig in. Het jammer dat men tegenwoordig geen films meer maakt als deze. Costa-Gavra's Missing is emotioneel interessant en cognitief uitdagend. De film heeft nog steeds voldoende kracht om ook de hedendaagse blik van filmkijkers te veranderen. Een film die je moet zien”.

Missing

In september 1973 komen de Amerikaanse journalist Charles Horman en zijn vriend Terry Simon aan in Santiago (Chili). Charles wil zijn vrouw Beth ontmoeten en met haar teruggaan naar New York. Ze worden echter verrast door de militaire staatsgreep, die gesponsord wordt door de Verenigde Staten, met het doel president Salvador Allende te vervangen. Charles wordt gearresteerd door het leger. Zijn vader, een conservatieve zakenman uit New York,  vertrekt naar Chili om, samen met Beth, de verdwijning van zijn zoon te onderzoeken. Hij bezoekt het Amerikaanse consulaat, waar men belooft het uiterste te doen zijn zoon te vinden. De sceptische Beth vertrouwt de Amerikaanse autoriteiten niet. Het nationalisme en het vertrouwen van Ed in zijn regering veranderen wanneer hij de waarheid ontdekt over het lot van zijn geliefde zoon (Claudio Carvalho)

Costa-Gavras (1933)

Konstantinos Gavras (Grieks: Κωνσταντίνος Γαβράς) (Loutra Iraias, 12 februari 1933), beter bekend
als Costa-Gavras, is een Frans-Grieks filmregisseur. Hij is voornamelijk bekend als maker van films met politieke thema's.

Costa-Gavras is de zoon van een Griekse regeringsambtenaar. Alhoewel zijn vader atheïstisch was, werd hij op aandringen van zijn moeder Grieks-orthodox opgevoed. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was zijn vader een belangrijke verzetsstrijder. Na afloop van de oorlog werd hij echter regelmatig verdacht van communistische activiteiten en daarom regelmatig opgepakt. Costa-Gavras werd hierdoor afgewezen aan een Griekse universiteit, en kreeg geen visum om in de Verenigde Staten te studeren. Daarom vertrok Costa-Gavras op 18-jarige leeftijd naar Parijs, waar hij na drie jaar afstudeerde aan de Sorbonne (literatuur). Hierna studeerde hij filmmaken aan het Institut des Hautes Etudes Cinématographiques (IDHEC), waarna hij als assistent-regisseur aan de slag ging bij bekende Franse regisseurs als Yves Allégret, René Clair en Jacques Demy. In 1956 werd hij een genaturaliseerde Fransman.

In 1965 maakte hij zijn regiedebuut met de thriller Compartiment Tueurs, de eerste van een lange reeks films met acteur Yves Montand. Het werd een commercieel succes. Met de politieke thriller Z uit 1969, een aanklacht tegen de Griekse junta, trok hij de internationale aandacht, voornamelijk dankzij de spannende opbouw en het realistische camerawerk. De film won verscheidene prijzen, waaronder de Academy Award voor Beste Niet-Engelstalige Film. Ook werd Costa-Gavras voor deze film genomineerd voor de Academy Award voor Beste Regie en die voor Best Bewerkt Script, en kreeg de film nog nominaties voor Beste Film en Beste Montage. Ook werd hij door de New York Film Critics uitgeroepen tot de beste regisseur van 1969.

Ook zijn volgende films zijn politiek geladen. In 1970 maakte hij L'Aveu over een communistische heksenjacht in Tsjecho-Slowakije, in 1972 État de Siège over de situatie in Uruguay en in 1975 Section Spéciale over Vichy-Frankrijk. Voor deze laatste film kreeg hij de Gouden Palm voor beste regisseur op het filmfestival van Cannes.

In 1982 maakte hij zijn eerste Amerikaanse film, Missing, met Jack Lemmon in een van de hoofdrollen. Deze film, over een Amerikaan die verdwijnt in Chili aan het einde van de regering van Salvador Allende, is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Voor deze film won Costa-Gavras de Academy Award voor Best Bewerkt Script en een Gouden Palm voor beste film. Deze film zorgde voor veel controverse, maar niet zoveel als zijn volgende film, het pro-Palestijnse Hanna K. (1983). In 1982 werd hij voorzitter van de Cinémathèque Française. In 1989 maakte hij Music Box met Armin Mueller-Stahl over een genaturaliseerde Amerikaanse burger die wordt beschuldigd een oorlogsmisdadiger uit de Tweede Wereldoorlog te zijn. In 2003 maakte hij de film Amen., waarin hij beweert dat Paus Pius XII wist van het lot van de Joden in de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar weigerde de Holocaust te veroordelen.

Costa-Gavras is getrouwd met Michèle Ray-Gavras, een voormalig fotomodel voor Chanel en freelance journaliste, die ooit gevangen is genomen door de Vietcong (bron: Wikipedia)