Ennio Morricone (1928)

Ennio Morricone (Rome, 10 november 1928) is een Italiaanse componist, orkestrator en dirigent die de muziek voor bijna 500 films en televisieseries componeerde en orkestreerde. Hij componeerde tevens meer dan honderd popsongs (voor onder meer Mireille Mathieu en Mina) en een 150-tal klassieke composities, zoals een opera, een tiental viool- en pianoconcerto's en kamermuziek.

Ennio Morricone behoort tot de invloedrijkste componisten van zijn generatie. Zijn omvangrijke repertoire strekt zich uit over zeven decennia. Morricones eerste composities dateren immers van de jaren veertig. Tot zijn bekendste werken behoren zijn filmscores voor alle Sergio Leone films, waaronder For a Few Dollars More (1965), The Good, The Bad & The Ugly (1966), Once Upon a Time in the West (1968) en Once Upon a Time in America (1984).

Morricone componeerde eveneens de muziek voor Bernardo Bertolucci's Novecento, John Carpenters The Thing, Roland Joffés The Mission (1986), de hollywoodklassieker The Untouchables (1987) van Brian De Palma, Barry Levinsons' Bugsy (1991), Mike Nichols' Wolf (1994), Fateless (2005) en de meeste films van Giuseppe Tornatore waaronder Cinema Paradiso (1988), Malèna (2001), Baaria (2009), The Best Offer (2013) en Tornatores opkomende project Leningrad (2014).

Morricones muziek werd eveneens uitvoerig aangewend in onder meer Quentin Tarantino's Kill Bill (2003-2004), Inglourious Bastards (2009) en Django Unchained (2012), The Boat That Rocked en series als The Simpsons en The Sopranos.

De componist verkocht wereldwijd meer dan 70 miljoen scores, compilaties en singles, waarvan meer dan 6,5 miljoen in Frankrijk, ruim drie miljoen in de Verenigde Staten en meer dan twee miljoen albums in Korea.  In 1971 ontving Ennio Morricone een eerste gouden plaat voor de verkoop van 1 miljoen platen in Italië (disco d'oro) en een "Targa d'Oro" voor een wereldwijde verkoop van 22 miljoen platen.

Leidmotief - Once upon a time..

De muziek van Ennio Morricone, en veel andere componisten, kenmerkt zich door het gebruik van zgn. leidmotieven: voor ieder van de vier hoofdrolspelers is er een eigen instrument en een motief. De muziek introduceert als het ware de vier hoofdrolspelers en typeert nauwkeurig hun karakters:

• Voor Charles Bronson ("Harmonica"), de mysterieuze, op zoek zijnde, vreemdeling, is er de snerpende, ijl klinkende mondharmonica.
• Bij Claudia Cardinale ("Jill"), die naar het Westen vertrekt om een nieuw leven te beginnen, klinkt een lyrische sopraan begeleid door een koor.
• Als Jason Robards ("Cheyenne"), de goedgeluimde vrijbuiter, in beeld komt klinkt een vrolijke honky tonk piano.
• Als voorbode voor dreigend gevaar, klinkt een vervormde elektrische gitaar als Henry Fonda ("Frank"), de niets ontziende kille moordenaar, op het toneel verschijnt.

Ook bijzonder is dat de muziek geschreven werd vooraleer de film werd opgenomen. Tijdens de opnames draaide Leone de muziek, zodat hij wist welk tempo hij aan moest houden.

Once upon a Time in the West

Once upon a Time in the West is een western uit 1966. Hij is geregisseerd door Segio Leone en wordt gerekend tot de bekendste en beste westerns, samen met The Good, The Bad and the Ugly (ook van Leone). Opvallend is dat beide films Italiaanse producties zijn met een Amerikaanse cast. Leone werkte overwegend samen met de componist Ennio Morricone. Zijn muziek  voor Once upon a Time in the West is mogelijk bekender dan de film. 

Synopsis
In Sergio Leone's epic Western, shot partly in Monument Valley, a revenge story becomes an epic contemplation of the Western past. To get his hands on prime railroad land in Sweetwater, crippled railroad baron Morton (Gabriele Ferzetti) hires killers, led by blue-eyed sadist Frank (Henry Fonda), who wipe out property owner Brett McBain (Frank Wolff) and his family. McBain's newly arrived bride, Jill (Claudia Cardinale), however, inherits it instead. Both outlaw Cheyenne (Jason Robards) and lethally mysterious Harmonica (Charles Bronson) take it upon themselves to look after Jill and thwart Frank's plans to seize her land. As alliances and betrayals mutate, it soon becomes clear that Harmonica wants to get Frank for another reason -- it has "something to do with death." As in his "Dollars" trilogy, Leone transforms the standard Western plot through the visual impact of widescreen landscapes and the figures therein. At its full length, Once Upon a Time in the West is Leone's operatic masterwork, worthy of its legend-making title.
Lucia Bozzola

Making Once Upon a Time in the West

Een documentaire in twee delen:

Breaking the fourth wall

De advocaat vertelt over de geschiedenis van zijn dorp

In Amarcord richt één van de acteurs zich regelmatig rechtstreeks tot de camera. Hierdoor wordt het publiek directer betrokken bij de film. Men noemt dit verschijnsel 'breaking the fourth wall'. In de filmgeschiedenis zijn talrijke voorbeelden hiervan te vinden. Een mooie compilatie staat op Vimeo:

 Breaking the fourth wall

Welke filmtitels herken je direct? Aan het eind staat de herkomst van alle fragmenten :-)

Weblinks over Fellini

In De Filmkrant staan enkele aardige artikels over Fellini en zijn films. Klik op de titels om naar de website te gaan:

Fellini kijken werkt heel bevrijdend
Een bord vol Fellini
Magie in de Marecchia-vallei
Tonino Guerra overleden

Amarcord (volgens Ada)

Amarcord is gebaseerd op Fellini’s jeugdherinneringen in het vooroorlogse Italië. Amarcord is dialect voor ‘ik herinner’. De plaats is Rimini, de geboorteplaats van Fellini. Een film met een sterk autobiografische inslag. Het verhaal van de tiener Titta die verlangt naar de vrijheid van volwassenheid. Titta voert een strijd met zijn vader, haalt fratsen uit, gaapt naar vrouwen en heeft een aantal ervaringen, die horen bij het leven van een tiener.

Fellini’s verteltrant laat veel ruimte voor andere portretten in het leven van Titta. Oom Teo, die vanuit een boom roept dat hij een vrouw wil. Volpina, de prostituee die lijkt weggelopen uit Satiricon. Gradisca, een mooie rijzige vrouw, die mag genieten van de aandacht van alle mannen in de stad (Fellini pakt de ontluikende seksualiteit van Titta groots aan). De vrouw van de tabakswinkel en niet te vergeten de man die zich zelf tot de historicus van de stad verklaart. De man spreekt regelrecht in de camera als hij zijn verhaal houdt over de tradities en overleveringen van de stad. Fellini laat een gemeenschap van volwassenen en kinderen zien. De echtheid van zijn personages, grote neuzen, boertige uitstraling , doorleefde gezichten, heel dikke , heel dunne en  heel kleine mensen, is ongekend.

Magisch en ontroerend is de scene in de mist. Niemand kan iets zien. Opa raakt de weg kwijt voor zijn eigen huis. Het broertje van Titta komt naar buiten en loopt in een expressionistisch landschap van uitgeknipte bomen. De beelden hoeven niet gesnapt te worden. Het is gewoon zoals het is. Bij Fellini is het niet altijd zo bedoelerig.

Het is een diep persoonlijk werk waarin Fellini met een satirisch oog kijkt naar zijn jeugd en het dagelijkse leven van de stad. Sociale rituelen, fantasieën van de mannen en het fascisme zijn wat topics die Fellini voor de lens brengt. Amacord begint een beetje traag, en met Fellini’s episodisch verhaal beweegt het zich voort met horten en stoten. Sommige zijstapjes zijn fascinerend en sommige zijn grappig. Fellini’s aanstekelijke vreugde compenseert voor de scenes die de tand des tijds misschien niet helemaal hebben doorstaan. Het is grappig om te zien dat een arthousefilm gemixt kan worden met wat ‘onderbroekenlol’.

De eerste film over zijn geboorteplaats I Vitelloni maakte Fellini 20 jaar eerder.  Amarcord heeft net als zijn andere films dezelfde stijl. Een verfilming van een serie mijmeringen. Maar in Amarcord neemt hij zichzelf minder serieus. Dat komt de film ten goede. Fellini bewaart een steek onder water voor de Kerk. Hij steekt de draak met de pastoor die tijdens de biecht alleen geïnteresseerd lijkt in de zelf bevrediging van de jongens en al zeker niet geïnteresseerd is de strijd aan te gaan tegen het opkomende fascisme of de parochianen te steunen, die de strijd wel willen aangaan.