Marlene Dietrich (1901-1992)

Marie Magdalene (Marlene) Dietrich (Berlijn, 27 december 1901 - Parijs, 6 mei 1992) was een Duits-Amerikaans actrice en zangeres.Op 27 december 1901 wordt Marie Magdalena Dietrich geboren. Ze heeft lang geprobeerd het idee op te houden dat ze in 1904 geboren was. Haar voornaam "Marlene" creëert zij als kind uit haar beide voornamen. Zij zou hem later gebruiken als een pseudoniem waarmee de hele wereld haar zou aanspreken. Uit de afleiding blijkt overigens dat de vaak gebruikte uitspraak van deze naam, Marlène, niet juist is. Grote bekendheid krijgt ze met haar rol als revuezangeres Lola in de film Der blaue Engel, vooral met het lied Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Deze film van Josef von Sternberg uit 1930 wordt nu gezien als een van de meest tijdloze films ooit gemaakt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ze nog bekender met haar vertolking van het lied Lili Marleen, geschreven in 1915 en aan weerszijden van het front geliefd (zij het in verschillende talen).

Dietrich begint wanneer haar filmcarrière stokt een nieuwe loopbaan als zangeres en entertainster. Concerttournees en optredens in Las Vegas met een orkest onder leiding van Burt Bacharach brengen haar nieuwe faam. Met Dietrich zelf gaat het minder goed; zij raakt verslaafd aan alcohol en slaappillen en heeft steeds meer moeite haar ouderdom te verbergen. Op tournee in Australië in 1975 breekt zij een van haar fameuze benen. Zij zal nooit meer in de openbaarheid verschijnen.
Op 6 mei 1992 overlijdt ze, na 15 jaar als een kluizenaar geleefd te hebben, in haar appartement in Parijs. Als een gebaar van verzoening wordt ze begraven in Berlijn.Dietrichs dochter Maria Riva publiceert na haar moeders dood een onthullend boek over haar moeder waarin de schandalen, het drank- en drugsmisbruik en de egocentriciteit van de grote Dietrich worden onthuld. Het boek wijst ook op Dietrichs discipline, vakmanschap en haar inzet voor de geallieerde zaak in de Tweede Wereldoorlog.

In 1930 verhuist Dietrich naar de Verenigde Staten, waar ze met von Sternberg nog diverse andere succesvolle films opneemt, onder andere Shanghai Express, Blonde Venus en The Devil is a Woman. Ze wordt door Hitler gevraagd terug te keren naar Duitsland. Hij ziet in haar het toonbeeld van de Duitse vrouw. Maar ze weigert. Ze verafschuwt alles waar Hitler voor staat. Ze krijgt de Amerikaanse nationaliteit. In haar nieuwe paspoort staat 1904 als geboortedatum en het is lang onduidelijk geweest hoe oud Dietrich precies was. In de oorlog gaat ze naar Europa om voor de geallieerde soldaten aan het front op te treden en hun moreel te versterken. Vanwege haar moeder, die de hele oorlog in Berlijn is blijven wonen en kort na de oorlog overlijdt, wordt Dietrich een van de eerste niet-militairen die na de bevrijding de grens van Duitsland oversteken. Ze ontmoet haar zuster, die pro-Hitler was, en verbreekt elke relatie met haar.

Ze treedt in 1960 nog eenmaal in Berlijn op; ze wordt uitgejoeld als verraadster en keert nooit meer terug.Dietrich is niet zomaar een filmster. Ze is een symbool van glamour en verleidelijkheid. Maar niet alleen haar uiterlijke verschijning, ook haar seksuele escapades zorgen voor bewondering en minachting. Ze kwam er openlijk voor uit biseksueel te zijn. "Ein bisschen bi schadet nie" is een uitspraak van haar. Onder haar vrienden bevonden zich het Amerikaanse sekssymbool Mae West, schrijver Ernest Hemingway, Noël Coward en Hildegard Knef. Ze had onder andere relaties met John F. Kennedy, Mercedes D'Acosta, Jean Gabin, Theodore von Kármán en Claudette Colbert.

Een deel van Dietrichs bezittingen, waaronder haar garderobe en haar "Haute couture", is in het filmmuseum in Berlijn ondergebracht. Bron: Wikipedia

Billy Wilder

Samuel (Billy) Wilder (Sucha, 22 juni 1906 – Beverly Hills, 27 maart 2002) was een Amerikaans filmmaker
van Joods-Oostenrijkse komaf. Hij was meervoudig Oscarwinnaar en geldt als een van de belangrijkste regisseurs uit de Amerikaanse filmgeschiedenis.

Wilder begon zijn loopbaan als verslaggever, eerst in Wenen en later in Berlijn. Daar kwam hij met de filmindustrie in aanraking. Hij werd aangenomen als scenarioschrijver, maar moest vluchten voor het opkomende Duitse nazisme. Later zou hij vernemen dat zijn hele familie in de concentratiekampen was omgekomen.
Hij kwam terecht in Parijs, waar hij een tijdlang als regieassistent werkte. Vervolgens begon hij in de Verenigde Staten een loopbaan als filmregisseur. Bovendien trad hij in militaire dienst en nam deel aan gevechtshandelingen. Na de oorlog oogstte hij snel succes als regisseur. Op latere leeftijd raakte hij weliswaar iets van zijn glans kwijt, maar toch gelden veel van zijn films nog steeds als klassiekers.
Als scenarist deed Wilder onder meer ervaring op bij de regisseur Ernst Lubitsch, die hij het draaiboek voor de komedie Ninotchka op papier hielp te zetten.

Wilder kreeg al in 1945 zijn eerste Oscar voor de dramafilm The Lost Weekend, een verhaal over een auteur met een drankprobleem. In 1944 draaide hij de misdaadfilm Double Indemnity, in 1950 de klassieker Sunset Boulevard en in 1959 de komedie Some Like It Hot met Marilyn Monroe als hoofdrolspeelster.
Zijn werk wordt gekenmerkt door cynisme, humor en een originele verhaallijn. Hij was geboeid door zeer uiteenlopende onderwerpen en hij gebruikte dikwijls dezelfde acteurs, zoals Jack Lemmon en Walter Matthau.
In 2002 stierf Wilder op 95-jarige leeftijd aan de gevolgen van een longontsteking. Bron: Wikipedia

Witness for the Prosecution - Trailer

Witness for the Prosecution

Regie: Billy Wilder | 116 minuten | drama, thriller, misdaad | Acteurs: Tyrone Power, Marlene Dietrich, Charles Laughton, Elsa Lanchester, John Williams, Henry Danniell, Ian Wolfe, Torin Thatcher, Norma Varden, Una O’Connor

De Moeder van Alle Rechtbankfilms, zo kan men in deze aan taalinflatie lijdende tijden, de film ‘Witness for the
Prosecution’ wel noemen. Regisseur Billy Wilder is één van de grootmeesters van het oude Hollywood en net als George Stevens en Howard Hawks een man van vele genres. John Ford kennen we vooral van zijn westerns, Alfred Hitchcock associëren we met thrillers en als we Wilder dan toch willen vastpinnen op een genre, dan zou dat toch de komedie moeten zijn. Wilder schonk de wereld films als ‘Some Like it Hot’ (1959), ‘The Apartment’ (1960) en ‘The Seven Year Itch’ (1955) en toonde met die films dat hij zijn genialiteit in dienst kon stellen van scenario’s van andere genieën als Charles Brackett en I.A.L. Diamond.

Wilder was een gevluchte Oostenrijker die als journalist naar Berlijn vertrok en daar het filmvak leerde. Zo werkte hij onder meer mee aan één van de meesterwerken van de Duitse zwijgende film, ‘Menschen am Sontag’ (1930) Hij leerde het vak van mensen als Erich Pommer en Ernst Lubitsch en vluchtte als zovelen naar Hollywood toen het spook van het nazisme zichtbaar werd. In Hollywood maakte Wilder behalve de genoemde komedies ook belangwekkende films als ‘Sunset Boulevard’ (1950), ‘Five Graves to Cairo’ (1943), ‘Ace in the Hole’ (1951), ‘Double Indemnity’ (1973), ‘The Lost Weekend’ (1945), ‘Stalag 17′ (1953), ‘Sabrina’ (1954) en ‘Irma la Douce’ (1963). Het is moeilijk binnen dit lijstje een voorkeur uit te spreken voor de beste Wilder aller tijden maar met de heruitbreng van ‘Witness for the Prosecution’ kan de filmliefhebber zich gelukkig prijzen.

De film wordt gedragen door de acteerprestaties van twee van de grootsten uit de geschiedenis van de cinema: Charles Laughton en Marlene Dietrich. Laughton is een feestje op zich als de knorrige advocaat en wordt constant achterna gezeten door een opdringerige verpleegster die niets moet hebben van zijn ongezonde levensstijl. In werkelijkheid was actrice Elsa Lanchester Laughtons vrouw wat de uitgeacteerde spanning nog vermakelijker maakt. La Dietrich als Christine Helm speelt in zekere zin zichzelf, een Duitse vrouw in een achterdochtige angelsaksische cultuur. Ook de bijrollen zijn sterk bezet met Una O’Connor als meest noemenswaardige als de stokdove huishoudster.

‘Witness for the Prosecution’ biedt, zoals het klassieke rechtbankdrama’s betaamt, de nodige onverwachte plotwendingen, scherpe dialogen en vondstige verweren. Maar net als bijvoorbeeld ‘To Kill a Mockingbird,’ (1962) ‘Twelve Angry Men’ (1957) en ‘A Few Good Men’ (1992), is uiteindelijk de rechtszaak maar een kapstok voor een andere ontwikkeling, die van het individu binnen het systeem, waarin ijdelheid, zelfoverschatting, ambitie en passie een grote rol spelen. Verplichte kost!